Na zakończenie roku 2024 zapraszam do lektury artykułu popularnonaukowego na serwisie Niezła Sztuka, poświęconego znakomitemu dziełu malarskiemu z okresu Cinquecenta (XVI w.). Chodzi obraz Wieczerzy w Emaus, pędzla Jacopa Carucci'ego zwanego Pontormo (1494–1557). Wykonany został dla pokoju gościnnego w klasztorze oo. Kartuzów, zwanym Certosa di Galluzzo pod Florencją, a dziś eksponowany jest we florenckiej Galleria degli Uffizi. Oglądałem go w czasie pierwszej wizyty we Florencji w sierpniu 2008 r. Do opisu tej podróży do Italii, zamieszczonego na moim blogu podróżniczym przystąpiłem dopiero w 2012 r., a opis obrazu, o którym mowa nieznacznie poszerzyłem o dane z literatury przedmiotu, w styczniu 2016 r. Warto zauważyć, iż "świadkami" spotkania Jezusa Chrystusa z Apostołami w Emaus, na obrazie pędzla Jacopa Pontormo są... zwierzęta domowe, konkretnie piesek oraz dwa kotki. W żadnej literaturze naukowej, poświęconej twórczości Jacopa Pontormo nie spotkałem się z wyjaśnieniem, z czego może wynikać obecność wspomnianych zwierząt w scenie biblijnej. Podjąłem się próby interpretacji ich symboliki, jakkolwiek zastrzegam sobie, iż moja interpretacja nie musi być jedyną słuszną. Posiłkowałem się publikacjami, w jakich jest mowa o symbolice zwierząt w sztukach plastycznych, zarówno obszernymi książkami, jak i dwoma artykułami z portalu Niezła Sztuka, gdzie jest mowa o symbolice kota. No i oczywiście nieunikniona stała się kwerenda w monografiach twórczości Jacopa Pontormo oraz katalogach wystaw poświęconych jemu i malarzom mu współczesnym. Sięgnąłem nieodzownie do biografii artysty w Żywotach najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów Giorgia Vasari'ego (1511–1574) oraz do tekstu pióra poety, dramaturga i krytyka sztuki Raffaella Borghini'ego (1537–1584). Wielka szkoda, że redakcja portalu Niezła Sztuka zamieściła w artykule jedynie polskie tłumaczenia cytowanych zapisów źródłowych, usunąwszy tekst oryginalny w XVI-wiecznym języku włoskim, zamieszczony w przypisach. Istotne jest, iż Jacopo Pontormo, obrazując Wieczerzę w Emaus, jako źródło inspiracji wybrał drzeworyt Albrechta Dürera na ten sam temat (B48), z cyklu Mała Pasja. Sam fakt sięgnięcia po pierwowzór graficzny z kraju na północ od Alp Giorgio Vasari początkowo postrzegał sceptycznie. Jednakowoż całokształt oryginalnego przekształcenia graficznego pierwowzoru w malarską redakcję sceny z Ewangelii św. Łukasza ten sam Vasari ocenił z ogromnym uznaniem.
https://niezlasztuka.net/o-sztuce/jacopo-pontormo-wieczerza-w-emaus/
